Wizyta w Chorwacji


W dniach od 29. 04. 2014r. do 3.05.2014r. w ramach programu Comenius Regio "Uczenie si� przez ca�e �ycie"-, w ramach projektu pt. "Ja te� potrafi� by� przedsi�biorczy" odby�a si� kolejna wizyta w Chorwacji przedstawicieli nauczycieli gimnazjum Gminnego Centrum Edukacji w Wawrze�czycach oraz pracownik�w Urz�du Gminy Igo�omia- Wawrze�czyce i Centrum Kultury i Promocji. Gwoli przypomnienia nasza gmina oraz wojew�dztwo Karlovac w Chorwacji s� partnerami w tym�e projekcie.

Jednym z cel�w wizyty by�o sprawozdanie z dzia�a� w pierwszym roku projektu, podsumowanie efekt�w pracy oraz zaplanowanie dzia�a� na drugi rok realizacji tego� projektu. Kolejnym celem by�a wizyta w instytucjach partnerskich: szkole podstawowej w Ogulinie i szkole ekonomiczno -turystycznej w Karlovacu a tak�e, budz�cy w�r�d nas wielkie zainteresowanie, udzia� w festiwalu projekt�w, w ramach, kt�rego uczniowie chorwaccy mieli zaprezentowa� swoj� przedsi�biorczo�� -sw�j spos�b na firm�. Nie jest mo�liwe nawi�zanie efektywnej wsp�pracy bez poznania przynajmniej namiastki kultury, obyczaj�w danego kraju z uwzgl�dnieniem jego walor�w turystyczno -przyrodniczych. Zachwyt danym miejscem sprawia, �e chce si� o nim jak najwi�cej wiedzie�, rozumie� je. Bardzo ograniczone ze wzgl�du na obwarowania czasowe, spotkanie z histori�, kultur�, przyrod� tego urokliwego kraju stanowi�y r�wnie� jeden z punkt�w programu pobytu w Chorwacji.

Jednym z pierwszych punkt�w naszej wizyty w Karlovacu, niezwykle znacz�cym dla nas, jak i gospodarzy, by� udzia� w konferencji mi�dzynarodowej, w czasie, kt�rej prezentowano rozw�j przedsi�biorczo�ci w Gminie Igo�omia-Wawrze�czyce oraz w Karlowacu. Wice w�jt Gminy Igo�omia - Wawrze�czyce pan Henryk Jo�czyk przedstawi� prezentacj�, dziel�c si� tym samym swoim do�wiadczeniem, o pozyskiwaniu �rodk�w z funduszy unijnych przez Gmin� Igo�omia -Wawrze�czyce i rozwoju gminy w ci�gu ostatnich 10 lat. Koordynatorki projektu Comenius Regio -"Uczenie si� przez ca�e �ycie" pani Renata Pomykalska i pani Beata Krotla przygotowa�y na t� konferencj� prezentacj� dotycz�c� realizacji dzia�a� w ramach projektu w Gimnazjum w Gminnym Centrum Edukacji w Wawrze�czycach, podzieli�y si� swoim do�wiadczeniem, metodami pracy maj�cymi na celu zaszczepianie i rozwijanie w uczniach idei przedsi�biorczo�ci. W prezentacji pokaza�y sprawozdanie z pracy uczni�w i nauczycieli gimnazjum w Wawrze�czycach, kt�rzy przez ca�y rok realizuj� zaplanowane dzia�ania i dbaj� o to, aby rezultaty projektu by�y jak najlepsze. Swoje wyst�pienie mia� r�wnie� prefekt Karlovaca. Zaprezentowa� rozw�j miasta mi�dzy innymi w ci�gu minionego roku, od przyst�pienia do Unii Europejskiej. Du�o miejsca po�wi�ci� rozwojowi edukacji, problemom bezrobocia, sposobom radzenia sobie z nimi. Du�� nadziej� pok�adaj� Chorwaci w m�odych ludziach, w ich kszta�ceniu zdobywaniu do�wiadcze� i umiej�tno�ci, kt�re w dobry i efektywny spos�b wykorzystane zostan� w doros�ym �yciu. St�d ogromne zaanga�owanie w projekt Comenius Regio, kt�ry ju� na poziomie szko�y podstawowej i szko�y �redniej umo�liwi uczniom wykazanie si� pomys�owo�ci�, przedsi�biorczo�ci�, pozwoli rozwin�� cechy osobowo�ci, kt�re oka�� si� niezb�dne w doros�ym �yciu, w podejmowaniu wa�nych decyzji, braniu odpowiedzialno�ci za siebie i innych. Kreatywno�� i przedsi�biorczo��, kt�r� teraz rozwijaj� i piel�gnuj� mog� okaza� si� bezcenne, gdy projekty, kt�re teraz tworz�, i by� mo�e na obecnym etapie ich rozwoju s� wspania�� zabaw�, zaczn� realizowa� w doros�ym �yciu. Chorwaccy koordynatorzy projektu podczas konferencji zaprezentowali dzia�ania poszczeg�lnych grup. By�a to namiastka, to, co najefektywniejsze dane nam by�o zobaczy� w dniu festiwalu, tu� przed zako�czeniem naszej wizyty.

Mieli�my mo�liwo�� zwiedzenia Karlovaca w towarzystwie jednej z jego mieszkanek. Tym, co szczeg�lnie rzuca�o nam si� w oczy w tym spokojnym, nieco u�pionym miasteczku by�y �lady pocisk�w na wielu budynkach... To pozosta�o�� po wojnie domowej, kt�ra mia�a miejsce na pocz�tku lat dziewi��dziesi�tych minionego wieku. Mo�na o wojnie bardzo du�o m�wi�, czyta�, ogl�da� filmy, ale zupe�nie innego wymiaru nabiera ona, gdy widzimy we wsp�czesnym �wiecie namacalne �lady wojny, a przed nami staje m�ody cz�owiek, niemal�e nasz r�wie�nik, kt�ry do�wiadczy� tego piek�a na ziemi. Gdzie� g��boko w pod�wiadomo�ci odzywa si�, �e wojna jest mo�liwa nawet w 21 wieku. Nasza przewodniczka powiedzia�a, �e gdy wybuch�a wojna mia�a sze�� lat i wojna by�a dla niej i pewnie dla wielu innych dzieci koszmarem... Nie by�o domu, czy rodziny, kt�ra nie ponios�aby ofiar z najbli�szych. Trudno uwierzy�, �e ludzie mieszkaj�cy tak blisko, na tym samym terenie zdolni byli do takich zbrodni. S�uchaj�c opowie�ci Chorwat�w o strasznym ludzkim okrucie�stwie, przypominaj� si� s�owa M.L. Kinga: "Nauczyli�my si� lata� niczym ptaki, p�ywa� niczym ryby, ale zapomnieli�my o tym, co najprostsze: �y� jak bracia..."

Niezwykle serdecznie i ciep�o zostali�my przyj�ci w szko�ach partnerskich. M�odzie� szko�y ekonomiczno - turystycznej w Karlovacu prezentowa�a swoj� szko��, jej profile, specyfik�, mo�liwo�� dalszego kszta�cenia po uko�czeniu tej�e szko�y. Uczniowie szko�y podstawowej w Ogulinie przedstawili nam inscenizacj� bajki, kt�rej autorka urodzi�a si� i �y�a w Ogulinie. Tej�e pisarce po�wi�cone jest Muzeum Bajki, kt�re r�wnie� mieli�my przyjemno�� zwiedzi�. Podziw wzbudzi�y w nas umiej�tno�ci j�zykowe wyst�puj�cych uczni�w, bajk� przedstawili mianowicie w j�zyku angielskim. Uwidacznia� si� wielki entuzjazm i rado�� dzieci, nie da si� ukry�, �e bardzo cieszyli si� z mo�liwo�ci spotkania z nami i zaprezentowania swoich umiej�tno�ci. Warto doda�, �e Ogulin posiada certyfikat Miasta Przyjaznego Dzieciom.

Mieli�my mo�liwo�� zwiedzenia Zagrzebia. Nie przypomina on europejskich stolic, na ulicach jest du�o mniejszy ruch, mniej ludzi. Odnosi si� wra�enie, �e czas p�ynie tam wolniej, spokojniej...

Tym, co bez w�tpienia urzek�o wszystkich by�y Jeziora Plitvickie. To niew�tpliwie chorwacki �wiat przyrody jest tym, co sprawia, �e cz�owiek rozkochuje si� w tym kraju, oddaje si� we w�adanie jego urokowi. Jeziora Plitvickie o ka�dej porze roku, nawet o ka�dej porze dnia i przy odmiennej aurze wygl�daj� inaczej, nie trac�c nic ze swego pi�kna i niepowtarzalno�ci. �wiat przyrody rz�dz�cy si� swoimi prawami, zawsze pi�kny i fascynuj�cy, chocia� czasami bezwzgl�dny dominuje mimo wszystko nad cz�owiekiem, jak gdyby chcia� nauczy� go w�a�ciwej hierarchii...

W ostatnim dniu naszego pobytu w Karlovacu wzi�li�my udzia� w festiwalu projekt�w. Ca�a delegacja instytucji partnerskich z Polski, a wi�c Gminy Igo�omia - Wawrze�czyce, Gimnazjum w Wawrze�czycach, Centrum Kultury i Promocji, w sumie 18 os�b, mia�a mo�liwo�� zobaczy� jak chorwaccy uczniowie prezentuj� swoje pomys�y na zrealizowanie projekt�w dotycz�cych za�o�enia i prowadzenia w�asnych firm. Dla Gospodarzy niezwykle wa�nym elementem tego festiwalu by�a nasza obecno��. Zaproszono konsula RP w Zagrzebiu pana Janusza Tatera wraz z ma��onk�, z kt�rymi mieli�my przyjemno�� bardzo ciep�o i �yczliwie porozmawia�. Pan konsul poprosi� o przes�anie mu mailem informacji o naszym projekcie, poniewa� zamierza je umie�ci� na stronie internetowej konsulatu RP w Chorwacji, jak sam powiedzia�, o takich wydarzeniach nale�y informowa�.

Ogromne wra�enie wzbudzi�o w nas to, co zaprezentowali uczniowie. Ich pomys�owo��, kreatywno��, a przy tym nieukrywana �wiadomo��, �e to, co teraz prezentuj� mo�e w przysz�o�ci okaza� si� jednym ze sposob�w realizowania si� w doros�ym �yciu by�o zaskakuj�ce. Na stoiskach reprezentuj�cych ich firmy mo�na by�o zobaczy� regionalne rodzime pami�tki, na kt�rych pojawia�y si� tak charakterystyczne malownicze czerwone serduszka z lusterkiem, �wiece i myde�ka, woreczki oddaj�ce cztery charakterystyczne zapachy Chorwacji, serwetki, lalki, bukieciki kwiat�w - wszystko to robione r�cznie z naturalnych materia��w. Jedna z grup opracowa�a plan firmy zajmuj�cej si� przer�bk� odzie�y. Pozyskiwan� zu�yt� odzie�, ewentualnie to, co ju� si� zu�y�o i zalega gdzie� w szafie przerabia si� na co� modniejszego, ciekawszego, innego. Ka�de ze stoisk, a wi�c potencjalnej firmy, opr�cz produkt�w posiada�o ulotki, wizyt�wki, nawet drobne upominki. Nie brak�o oczywi�cie stoiska z tradycyjnymi wypiekami i potrawami. Najwi�kszym chyba zainteresowaniem cieszy� si� ekologiczny parkiet sk�adaj�cy si� z trzech warstw: dwie warstwy scalonych trocin prze�o�onych zbit�, odpowiednio uformowan� owcz� we�n�. Niejeden z nas zamarzy� o tak wy�o�onej jadalni czy gabinecie pracy. Mo�e kiedy� na nasz rynek trafi ekologiczny parkiet "MEE" opatrzony bardzo sympatycznym logiem - owieczk�. Obserwuj�c produkty uczni�w da�o si� zauwa�y� ich ogromne przywi�zanie do tradycji, fascynacj� rodzimym folklorem. Efektywnie, bez cienia wstydu, wr�cz z dum� i wielk� pasj� prezentowali ci m�odzi ludzie to, co jest ich, bezwarto�ciowe, czego nie da si� podrobi� i co niejednokrotnie jest wyrobem tylko i wy��cznie ludzkich r�k. Nasze oczy ch�on�y wszystko z zachwytem, jednak to, co dostarczy�o nam najwi�cej wzrusze� mia�o dopiero nadej��. Specjalnie dla nas, ze wzgl�du na nasz� wizyt� w Karlovacu zaproszono �e�ski ch�r nosz�cy nazw� ...Wis�a. By�o to co�, czego nikt z nas si� nie spodziewa�. Ch�r tworz� Polki, kt�re 20, 30 lat temu w r�nych okoliczno�ciach, czy to na praktyce, sta�u zagranicznym wymianie pozna�y Chorwat�w, wysz�y za m�� i w nowym miejscu, setki kilometr�w od Ojczyzny za�o�y�y swoje rodziny. Mi�o�� jest ponad barierami j�zykowymi, ponad granicami... Nie jeste�my w stanie odda� wzruszenia, jakie wywo�a� w nas �piew tych kobiet. W obcym kraju us�yszeli�my piosenki z r�nych region�w Polski, r�nych wykonawc�w, mi�dzy innymi Mazowsza, za�piewane pi�kn� czyst� polszczyzn�. To s� w�a�nie te momenty, gdy co� �ciska w gardle, oczy staj� si� mokre i jest tak, jak gdyby kto� �askota� nas pi�rkiem po sercu... Po wyst�pie by� czas na ciep�� rozmow�, refleksje, podzielenie si� wra�eniami i wyra�enie ogromnej wdzi�czno�ci z naszej strony, chocia� tak naprawd� nie wiadomo, czy wi�kszej rado�ci nie sprawili�my my tym kobietom, kt�re mog�y za�piewa� komu�, kto rozumie, ale tak�e my�li i czuje po polsku, emocji nie da si� prze�o�y� na �aden j�zyk... W rozmowie powtarza�o si� s�owa "t�sknimy, tak bardzo t�sknimy za krajem... zapraszamy znowu, pami�tajcie o nas..."

Wracali�my do Polski pe�ni wzrusze�, emocji, w uszach jeszcze d�wi�cza�y s�owa "P�ynie Wis�a, p�ynie...", w pami�ci pozosta�a nam wielka �yczliwo��, dobro�, go�cinno�� Chorwat�w oraz pi�kno chorwackiej ziemi, kt�re sprawiaj�, �e chce si� tam wraca�. Ka�dy chyba jednak gdzie� tam g��boko w sercu czu�, �e Ojczyzna jest tylko jedna...

Przed nami tygodnie wzmo�onej, ale tak�e ciekawej i tw�rczej pracy, bowiem 12 czerwca w Centrum Kultury i Promocji w Wawrze�czycach odb�dzie si� festiwal projekt�w uczni�w Gimnazjum w Wawrze�czycach, podczas kt�rego zaprezentuj� oni swoje pomys�y na w�asn� firm�. Festiwal b�dzie podsumowaniem pierwszego roku dzia�a� w ramach projektu. By� mo�e zaprezentuj� si� przyszli znacz�cy przedsi�biorcy Gminy Igo�omia - Wawrze�czyce.
Joanna Wo�oszyn


Powr�t